YDK Yıldızlı Dağcılar Spor Kulübü Derneği Resmi Web Sitesi
Related Articles
“Tedbir tedaviden iyidir”
İplerin temizliği çok zordur, çünkü mantonun altına işleyen kum taneciklerinin geri çıkartılması mümkün olmaz. İpin kirlenmemesini sağlamak çok daha kolaydır. Toprak ve kumdan korumak için kullanılacak bir taşıma ve kullanma amaçlı ip çantası yada en azından ipin altına serilecek bir mat ömrünü çok olumlu etkileyecektir. Temiz kulanılmamış bir ipe yük gelip esnedikce, ipin içine işleyen kum tanecikleri çekirdek liflerini testere gibi keser, içten içe ip kopar.
Bu nedenle, zaman zaman ipimizi elle muayene etmeliyiz. İpin bütün boyunu elinizle taramanız gerekir. İki yaygın metod vardır. Parmaklarla çekirdek boyunca boşluk ve incelme aramak nispeten hızlıdır. İki parmağınız arasında 2.5-3 cm ip ile bir yarı halka oluşturup onu kaydırmak ve halkada oluşabilecek düzensizlikleri gözle takip etmek biraz daha vakit alır. Mümkünse iki yöntem beraber uygulanmalı, ipte görülen anormal noktalar işaretlenmelidir. Daha sonra genel durumuna göre ip hasarlı noktalardan kesilip parça parça kullanılabilir ya da tümden emekli edilir.
Açıkça görüldüğü üzere, ipler çok hayati ve bir o kadar da hassas malzemelerdir. Güvenliğimiz için ipimizi ödünç vermememiz, geçmişini bilmediğimiz ipleri kullanmamamız gereklidir. İpin geçmişinin bilinmesi, özellikle kulüp ve grup kullanımlarında daha gerekli fakat zordur. Bir İp Karnesi tutulması ipin ömrünü takip etmek açısından şiddetle tavsiye edilir.
Kullanım sırasında iplerde ortaya çıkan en büyük problem ipin üzerinde oluşan burgulardır. Normal bir kullanımda dahi ip kendi yapısı gereği burgular oluşturur.
Ancak özellikle sekizli iniş aleti ya da yarım kazık düğümü ile ip inişi yapmak veya emniyet almak, klasik halka sarım metodu ile ip toplamak, ipte yoğun burgu oluşumuna yol açarlar. Malesefsekizli ile emniyet almak da dahil, bütün bu zararlı yöntemler ülkemizde yaygındır. İpin burgusunu toplarken ters yöne burarak açmak bir süre fayda sağlar, ancak yoğun burguların açılması için tek çözüm yüksek bir bina yada yardan aşağı sarkıtıp kendi kendine dengeye gelmesini beklemektir. İpler için en uygun sarım şekli ipin ortasından başlanarak iki ucun beraber toplandığı yöntemdir.
YARDIMCI İPLER
Ana tırmanış ipleri dışında, çoğu zaman daha ince çapta olan ipler emniyete yardımcı olarak kullanılır. Bu ipler de genelde naylondan üretilmektedirler. Prusik halkası, takoz ipi, istasyon eşitlemesi ve arabant olarak çeşitli amaçlarla kullanılabilirler. Prusik halkası yapımında genelde 5mm veya tercihen 6mm olanları kullanılır.
Kaba bir formül olmakla beraber üzerine prusik atılacak ipin çapının yarısının 1mm fazlası ideal sıkışma-kolay çözülme dengesine sahiptir.
Eğer prusik düğümü tek ipe atılacaksa 5mm yardımcı ipler sadece 9mm ve daha ince iplerde kullanılmalıdır. İki iple iniş yapılacaksa mutlaka 6mm çapında olanları tercih edilmelidir.
İpli takoz tipi emniyet aletlerinin (stopper, hexantrik gibi) kabloları uygun kalınlıkta yardımcı iplerden yapılır. Küçük numara emniyet aletlerinde açılan deliğin çapı da ufak olmak zorunda olduğundan çekerleri kaçınılmaz olarak düşük olan ipler kullanılmak zorundadır. Kablo uygulaması için özel liflerden yapılmış değişik isimde yardımcı ipler de kullanılabilir. Genelde 5,5-6 mm arası üretilen bu kevlar yada armid bazlı ipler 15 kN civarı kuvvet çekebilmektedir. Bazı liflerin sert yapıda olması takoz yerleşimini de kolaylaştırır.
İstasyon eşitlemesi için 7mm ve 8mm yardımcı ipler özellikle Amerikalı tırmanışçılar tarafından tercih edilmektedir. Sekizli düğümü kullanılarak yapılan “kurdele”, özellikle ideal 2 ve 3 noktalı istasyon geometrisinde çok avantajlıdır. Hızlı hazırlamak için el alışkanlığı kazanmak gerekir.
Arabant ve perlon olmadığı durumlarda kalın yardımcı iplerden (7-8mm) arabantlar yapılabilir. Kullanımı perlonlara kıyasla zordur.
Bu bilgiler www.adrenalinoutdoor.com dan alınmıştır.
